Czym jest Spam i jak poznać podejrzane wiadomości?

Co to jest spam?

Spam to termin określający masowo wysyłane, niechciane wiadomości, zwykle w celach reklamowych, promocyjnych lub oszustwa. Najczęściej kojarzy się z pocztą e-mail, ale spam pojawia się także w SMS-ach, na komunikatorach, w mediach społecznościowych, a nawet w komentarzach na blogach czy forach internetowych.

Wspólną cechą spamu jest to, że odbiorca nie wyraził zgody na otrzymywanie takich treści. Spam to nie tylko irytujące reklamy – bywa także narzędziem do phishingu (phishing to cyberatak polegający na podszywaniu się pod zaufaną instytucję/osobę w celu wyłudzenia poufnych danych jak: dane logowania, numery kart kredytowych czy PESEL, za pomocą fałszywych e-maili, SMS-ów lub stron internetowych) czy rozsyłania złośliwego oprogramowania.

Jak rozpoznać spam?

1. Nieznany nadawca – wiadomość przychodzi od kogoś, kogo nie znasz lub z dziwnego adresu e-mail (np. z przypadkowym ciągiem znaków).

2. Klikbajtowy temat – „Wygrałeś!”, „Pilna wiadomość”, „Twoje konto zostanie zablokowane” – spam często gra na emocjach i poczuciu zagrożenia.

3. Podejrzane linki – spam zawiera odnośniki do stron podszywających się pod banki, sklepy czy serwisy społecznościowe.

4. Błędy językowe i formatowanie – literówki, dziwne znaki i chaotyczna grafika to częsty znak spamu.

5. Zbyt dobre, aby było prawdziwe – obietnice nagród, darmowych usług czy wyjątkowych okazji to klasyczny wabik.

Nasz pro tip! Zanim klikniesz link w wiadomości, najedź na niego kursorem (na komputerze) lub przytrzymaj palec (na smartfonie), aby zobaczyć faktyczny adres URL. Jeśli wygląda podejrzanie – nie otwieraj.

Rodzaje spamu

• Reklamowy – najczęściej nachalne oferty produktów czy usług.

• Phishingowy – podszywa się pod bank, operatora lub sklep, aby wyłudzić dane logowania czy numery kart.

• Złośliwy (malspam) – zawiera załączniki (np. dokumenty Word/Excel, PDF, archiwa ZIP) albo linki prowadzące do stron infekujących urządzenie.

• Społecznościowy – komentarze, wiadomości prywatne lub oznaczenia z nieznanych kont w mediach społecznościowych.

Najczęstsze pytania o spam (FAQ)

Czy spam jest legalny? Nie. Wysyłanie masowych, niezamówionych informacji handlowych jest w Polsce i UE zakazane (ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną z 2002 roku z późniejszymi aktualizacjami, obecnie tekst jednolity 2024 rok). Dodatkowo, jeśli spam wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych (np. adresów e-mail czy numerów telefonów), zastosowanie ma również RODO, które wymaga wyraźnej zgody na wykorzystanie takich danych w celach marketingowych.

Czy każdy niechciany e-mail to spam? Nie zawsze. Czasem to legalny newsletter, który samodzielnie subskrybowałeś – wtedy wystarczy się wypisać. Każdy administrator danych osobowych musi udostępnić użytkownikowi możliwość zrezygnowania z otrzymywania powiadomień, a stosowna informacja znajduje się zwykle na dole przesłanej do Ciebie wiadomości. Spam to wiadomości, których nigdy nie chciałeś otrzymywać.

Co zrobić, gdy dostaję spam? Najlepiej go ignorować – nie klikać w linki ani nie odpowiadać. W poczcie e-mail zaznacz wiadomości jako „Spam” – dzięki temu filtr skrzynki nauczy się blokować podobne wiadomości.

Pamiętaj, że spam to jedno z największych utrapień współczesnej komunikacji online. Chociaż nie każda niechciana wiadomość jest groźna, część spamu może być próbą oszustwa. Dlatego warto nauczyć się szybko rozpoznawać jego cechy i zachować ostrożność. Przeczytaj też nasze poradniki o kodach QR, VPN i APN, aby lepiej chronić swoje urządzenia. Jeśli szukasz smartfonu, który wspiera nowoczesne zabezpieczenia, sprawdź ofertę Plusa z programem Plus Wymiana i wybierz telefon, z którym bezpieczniej będziesz korzystać z sieci.